Τετάρτη 3 Ιουνίου 2015

Wallmart ενάντια στα σωματεία




Πριν τρεις μέρες διέρρευσε ένα «αντισυνδικαλιστικό» εκπαιδευτικό βίντεο της Walmart που προορίζεται για νεοπροσληφθέντες εργαζόμενους. Στο βίντεο μιλούν απλοί εργαζόμενοι της εταιρείας (και όχι στελέχη ή μεγαλομέτοχοι) που εξηγούν ότι η Walmart είναι ο παράδεισος των ευκαιριών, ένας ασφαλής και γεμάτος δυνατότητες ανόδου χώρος εργασίας. Όμως, όπως και στον βιβλικό Παράδεισο, έτσι και εδώ παραμονεύει ο όφις: ο συνδικαλισμός.

Η εταιρεία αυτή, που ειδικεύεται στη λιανική πώληση, δεν είναι τυχαία. Είναι ο μεγαλύτερος εργοδότης στις ΗΠΑ με 2.200.000 εργαζόμενους, πενταπλάσιους απ’ όσους η ΙΒΜ που είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος εργοδότης. Επομένως, η σχέση της με τον συνδικαλισμό έχει καθοριστική σημασία -και όχι μόνο για τους εργαζόμενους των ΗΠΑ.

Όταν μυριστεί συνδικαλιστικό κίνδυνο, η Walmart προτιμά να κλείσει ένα υποκατάστημά της, εφαρμόζοντας το δόγμα «πονάει κεφάλι, κόβω κεφάλι». Φέτος τον Απρίλιο έκλεισε ξαφνικά πέντε καταστήματά της (δύο στο Τέξας, ένα στην Καλιφόρνια, ένα στην Φλόριντα και ένα στην Οκλαχόμα), αφήνοντας 2.200 εργαζόμενους άναυδους και απλήρωτους. Η εξήγηση που δόθηκε στους εργαζόμενους ήταν ότι τα καταστήματα αυτά είχαν μόνιμο πρόβλημα με τα… υδραυλικά τους και απαιτούνταν εκτεταμένες επισκευές. Ωστόσο,  ο βασικός λόγος του λουκέτου είναι ότι έτσι η Walmart προσπαθεί να αναχαιτίσει τη συνδικαλιστική οργάνωση των εργαζομένων της.

Το βίντεο που διέρρευσε επιβεβαιώνει αυτή την εκτίμηση. Εδώ βλέπουμε εργαζόμενους-τσιράκια της εργοδοσίας να διαβεβαιώνουν: «Η εταιρεία μας προτιμά την άμεση και ανοιχτή επικοινωνία με τους συνεργάτες μας και δεν νομίζουμε ότι ένα σωματείο είναι απαραίτητο». (Στο βίντεο δεν χρησιμοποιείται η  λέξη «υπάλληλος» ή «εργαζόμενος», αλλά η λέξη «συνεργάτης».) Ακούμε επίσης ότι οι συνδικαλιστές « ενώ προσπαθούν να πείσουν τους συνεργάτες μας να γραφτούν στο σωματείο τους, ταυτόχρονα ξοδεύουν πολλά χρήματα για να πλήξουν την επιχείρησή μας». Έτσι «το να υπογράψεις μια κάρτα με αίτηση εγγραφής στο σωματείο δεν αφορά μόνο εσένα, αλλά μπορεί να επηρέασει τους ανθρώπους που εδώ και χρόνια προσπαθούν να εργαστούν εδώ».

«Μην αφήνεις άλλους να μιλούν για λογαριασμό σου»,  λένε στο βίντεο. Προφανώς, η άμεση δημοκρατία είναι το να απευθύνεσαι στον προϊστάμενο και όχι στον διπλανό σου.

Πολλά απ’ αυτά τα επιχειρήματα ακούγονται και στην Ελλάδα. Τα συνδικάτα  βαφτίζονται «συντεχνίες» και οι εργατικές κινητοποιήσεις «αντιαναπτυξιακές εκδηλώσεις». Όμως στην Αμερική, στη χώρα όπου ξεκίνησε η πάλη για το 8ωρο, ο συνδικαλισμός βρίσκεται υπό διωγμό. Πάγιο αίτημα του εργατικού κινήματος είναι να καταργηθούν οι «εκδικητικές απολύσεις». Στο βίντεο χρησιμοποιείται το ψυχολογικό όπλο του εκφοβισμού και της συκοφάντησης, ό,τι δηλαδή συμβαίνει και στην Ελλάδα.

Ολόκληρη εγκυκλοπαίδεια θα μπορούσε να γραφτεί για την αυταρχική, αντιδημοκρατική πολιτική της Walmart ως προς τις εργασιακές σχέσεις. Άφθονες είναι οι καταγγελίες, ενώ ένα στοιχείο είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτικό: το ετήσιο turnover, ο βαθμός ανανέωσης του προσωπικού είναι 70%. Δηλαδή, μέσα σε ένα χρόνο, οι 7 στους 10 εργαζόμενους της εταιρείας τα βροντάνε και φεύγουν (ή τους απολύουν) και μόνο οι 3 στους 10 αντέχουν τη ζωή στο κάτεργο με κατώτατο ημερομίσθιο που από τον Γενάρη του 2016 θα γίνει 10 δολάρια την ώρα, τη στιγμή που πάγιο αίτημα του αμερικανικού εργατικού κινήματος είναι τα 15 δολάρια την ώρα.